Η Γέφυρα του Γοργοποτάμου

 

Φωτογραφία Κώστας Παρηγόρης

Πάνω απ' το χωριό του Γοργοποτάμου βρίσκεται η ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου, που ενώνει τις δύο πλαγιές της Οίτης. Πάνω της περνά ακόμη και σήμερα ο κύριος Σιδηροδρομικός άξονας  Αθηνών  - Θεσσαλονίκης.

 

Αεροφωτογραφία της Γέφυρας του Γοργοποτάμου από το www.airphotos.gr

Η η κατασκευή της γέφυρας του Γοργοποτάμου τελείωσε  εν μέσω πολλών δυσκολιών το 1905. Μέχρι το 1905  λειτουργούσε ήδη πλήρως το σιδηροδρομικό δίκτυο μέχρι το Μπράλο . Το υπόλοιπο όμως ορεινό σιδηροδρομικό δίκτυο από Μπράλο μέχρι Λιανοκλάδι ήταν υπό κατασκευή. 

 

Έργα κατασκευής της Γέφυρας του Γοργοποτάμου. Τοποθετείται  το πρώτο

μεταλλικό ζευκτό πάνω στα έτοιμα λιθόκτιστα βάθρα (Φωτογραφία Γιώργου Νέλλα)

 

Της 20 Ιουλίου 1905 αρχίζει η εκμετάλλευση του τμήματος Μπράλου - Λιανοκλαδίου με σκοπό να εξυπηρετήσει τοπικούς συρμούς που έκαναν τα άλλα σιδηροδρομικά έργα στη περιοχή (1*) και στις  24 Αγούστου 1908, αφού τελείωσαν όλα τα έργα, γίνεται η πρώτη επίσημη λειτουργία της Γραμμής Αθήνας - Λάρισας (1**).  

 

 

Η πρώτη αμαξοστοιχία ετοιμάζεται να διαβεί την μόλις περατωθείσα γέφυρα  το έτος 1906

 

 

Η κατασκευή της Γέφυρας όπως και η υπόλοιπη γραμμή από Μπράλο μέχρι Λιανοκλάδι, έγινε από την  Γαλλική Εταιρεία "Batignoles" που ηγούταν της νεοϊδρυθείσας "Εταιρεία Ελληνικών Σιδηροδρόμων" με Τεχνικό Διευθυντή τον Γάλλο Κ. Μπαρμπιέρ , Αρχιμηχανικό τον Γάλλο Μπερώ και μικτό συνεργείο από Γάλους, Άγγλους, Ιταλούς και Έλληνες μηχανικούς και εργάτες (2*).

 

 

Η γέφυρα ανατινάχτηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 1941 από τους υποχωρούντες  Άγγλους, με αποτέλεσμα να πέσει μόνο ένα ζευκτό. Η ζημιά αποκαταστάθηκε γρήγορα από τους κατακτητές.

 

To "Σεμπλόν Οριάν" προπολεμικά στην γέφυρα του Γοργοποτάμου (Καρτ. ποστάλ, έκδοσης Σ.Ε.Κ

 Ανατινάχτηκε για δεύτερη φορά την νύχτα της  25 Νοεμβρίου του 1942 , όπου οι ενωμένες αντιστασιακές οργανώσεις του Ε.Α.Μ και του Ε.Δ.Ε.Σ μαζί με Αγγλους Σαμποτέρ, ύστερα από απόφαση του συμμαχικού  στρατηγείου της Μέσης Ανατολής, ανατίναξαν την γέφυρα προκαλώντας μεγάλη καθυστέρηση στην διέλευση των Γερμανών που πίεζαν τους συμμάχους στην Αφρική, γράφοντας έτσι ε μια από τις ενδοξότερες σελίδες της νεότερης ιστορίας μας.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                              

 

 

 

 

 Αμαξοστοιχία διέρχεται από  την νεοκατασκευασμένη γέφυρα του Γοργοποτάμου.

 

Η επιχείρηση ήταν δύσκολη γιατί την γέφυρα φύλαγαν καλά Ιταλοί φρουροί. Το σχέδιο καταστρώθηκε με προσοχή. Οι Σαμποτέρ χρησιμοποιώντας  πληροφορίες που πήραν από  ντόπιους βοσκούς, μέσα από μονοπάτια που οδηγούσαν στην κοίτη του ποταμιού, έφτασαν κάτω από την Γέφυρα. Με μια αιφνιδιαστική επίθεση εξουδετέρωσαν τους φρουρούς και η γέφυρα ανατινάχθηκε. Η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου ήταν μια από τις ποιο μεγάλες και δύσκολες δολιοφθορές του Β' παγκοσμίου πολέμου στα Βαλκάνια και ένα από τα λαμπρότερα κατορθώματα της Εθνικής Αντίστασης. Δείτε περισσότερα >>

 

 

Γερμανική μονάδα μηχανικού επιθεωρεί και αρχίζει να επισκευάζει την αναταραχθείσα

από τους αντάρτες και Βρετανούς, γέφυρα του Γοργοποτάμου . (Έτος 1941)

 

 

Οι Ιταλοί ανακατασκεύασαν την γέφυρα που λειτούργησε ξανά τον Ιανουάριο του 1943. Ανέλαβαν οι ίδιοι την φρούρησή της Γέφυρας, αλλά στην συνέχεια ανέλαβαν την φύλαξη της οι Γερμανοί , διότι δεν είχαν πλέον  εμπιστοσύνη στους Ιταλούς.

 

Η γέφυρα ανατινάχτηκε για τρίτη φορά από τους αποχωρούντες Γερμανούς στις 13 Οκτώβρη του 1944 (3*). 

 

Η εικόνα είναι από την ημέρα των εγκαινίων, τον Απρίλιο του 1949

 

Η νέα γέφυρα ανακατασκευάστηκε το 1948 και έχει μήκος 211 μέτρα και ύψος 30.  Στο μικρό ύψωμα που βρίσκεται σε απόσταση λίγων μέτρων πραγματοποιείται επετειακή συγκέντρωση εκπροσώπων της πολιτείας και αντιστασιακών οργανώσεων για να τιμηθεί το κατόρθωμα της 25ης Νοεμβρίου 1942, που εκφράζει εκτός των άλλων και την ενότητα του αγώνα των χρόνων της Κατοχής εναντίον των δυνάμεων της βίας

 

Βίντεο με διέλευση τρένου από την Γέφυρα

 

 

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

1*,1** Πηγή : "Συνοπτικό ιστορικό των Ελληνικών Σιδηροδρόμων" του Πρόδρομου Ματζαρίδη, ΕΚΔΟΣΕΙΣ : Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος.

2*  Πηγή : Περιοδικό "ΣΙΔΗΡΟΤΡΟΧΙΑ" Τέυχος 28 Δεκέμβριος 2005 σελ. 35,  του Συλλόγου Φύλλων του Σιδηροδρόμου.

3*  Πηγή : Πρωτόπαπας Ζήσης εργαζόταν στο ΣΕΚ - ΟΣΕ ως Σταθμάρχης & Αρχιεπιθεωρητής από το 1956 έως το 1988.

4. Φωτογραφικό Υλικό από το Φωτογραφικό Αρχείο το Κων/νου Δ. Ζαγγογιάννη

5.  Κείμενα - Συλλογή Υλικού Κων/νος Δ. Ζαγγογιάννης

 

 

<< Επιστροφή